De vier grootste valkuilen van digitale fotografie

[Iwan Bogels]

Beste allemaal,

Naar aanleiding van een recente discussie langs het hek denk ik dat het verstandig is om ook hier maar eens de spreekwoordelijke knuppel in het digitale hoenderhok te gooien. Het gros van de luchtvaartfotografen schiet zijn plaatjes inmiddels digitaal, vaak met camera's en lenzen van vele honderden, zo niet duizenden euro's. Die kant van de fotografie hebben we met z'n allen meestal wel goed voor elkaar, voor zover het budget ons daar de ruimte voor geeft.

Waar veel fotografen echter hopeloos in tekort schieten is de afwerking van hun hobby. De kwliteit van het uiteindelijke beeld is nogal eens een mager aftreksel van wat men ooit door de zoeker zag. Het aanpakken van dit verval kost slechts een paar tientjes of is in sommige gevallen zelfs gratis te bewerkstelligen. De reden dat dit niet gebeurt is slechts een gebrek aan kennis of angst voor het onbekende.

Daarom in dit mailtje maar eens de vier grootste valkuilen van de digitale fotografie op een rijtje:

1. Alleen maar in JPG schieten, en niet in RAW
2. Met een ongecalibreerde monitor werken en zeggen: "de mijne doet het prima zonder calibratie"
3. In Photoshop vooral eerst de auto-functies gebruiken, in combinatie met de brightness & contrast
4. Je originele plaatjes bewerken en het resultaat alleen bewaren op de harde schijf van je computer

Ik wil de discussie aanslingeren dat als je één van deze zaken doet zoals hierboven beschreven, dat je je zaakjes NIET voor elkaar hebt. Een kleine inventarisatie leert dat meer dan 90% van de luchtvaartfotografen op minimaal één van deze punten verzaakt, dus ik neem aan dat er stof genoeg is om over te debatteren. Let wel, het doel van dit topic is slechts om de kennis en het begrip van de digitale fotografie te vergroten zodat iedereen er uiteindelijk beter van wordt.

Dus laat je mening maar horen als je het niet met me eens bent, of als je vindt dat er nog punten aan dit item ontbreken. Ik hoop op een leuke en leerzame discussie !

Groetjes,
Iwan

[S&B extra]

Best Iwan,

Heb jij niets beters te doen op de vroege maandag ochtend?

1. Ok, maar alleen maar in RAW schieten is ook niet alles, vreet ruimte en is hoe je het ook went of keert wat minder toegankelijk op je PC. Het is leuk en goed om (wat) platen aan te passen maar om elk plaatje intensief te moeten bewerken om het te te bekijken schiet niet op (is mijn mening).

2. Valid point, moet ik zelf nog steeds induiken. Is dat al eens een topic geweest op deze site?

3. Tja, dat lijkt mijn een open deur.

4. Zelfde als 3, da's niet slim natuurlijk. Heb zelf in twee landen een thuis (hoofd) PC staan, op één locatie ook een externe harde schijf en een laptop voor onderweg. Op alles staan alle (orginele) foto's behelve de laptop want dan loopt ie een beetje vol.

cheerio

[Flyboy]

Hoi Iwan,

Ja, je hebt gelijk (dat krijg je ook als je de photoshop training volgt, dan zie je waarvoor het zinnig is) Er is echter ook een 'maar': Niet iedereen is zo fanatiek bezig met het spotten c.q. heeft het budget ervoor beschikbaar.

Als je het hebt over de generatie spotters uit 'onze' periode en die al jaren bezig zijn, óf diegene de gewoon erg fanatiek zijn, dan mag je verwachten dat deze mensen na het overgaan op digitaal (soms ook pas een korte tijd) ook aan het afwerken gaan denken en de door jou genoemde punten meenemen.

Er zijn natuurlijk ook hele volkstammen die een plaatje trekken en blij zijn dat er een vliegtuig op staat (Ik denk even in alle bescheidenheid terug aan mijn eigen begin tijd). Laat deze mensen rustig JPG-gen en ongecalibreerd bestanden overschrijven: hier pas gewoon zinnig PC gebruik (met andere woorden: waar is je backup) Trouwens: als je niet gaat printen is calibreren ook niet zo noodzakelijk, wel verstandig natuurlijk. Zo'n calibrator muis kost ook snel weer 200 euries leer even snel internetten.

Even voor alle helderheid: Ik schiet RAW, brand eerst de RAW's op DVD en gebruik geen auto functies en moet mijn schermen nog calibreren (dat dan weer wel...)

dit waren mijn twee centen,
Marc

[bigfoot]

Ik vind dat je niet kunt stellen dat je je zaakjes niet voor elkaar hebt als je een van die dingen niet voor elkaar hebt. Ieder heeft z'n eigen voorkeur. Dan zou je beter kunnen stellen; hoe denk je over deze handelingen/settings of iets dergelijk. Vervolgens kun je als "pro" wellicht erop wijze dat deze en gene misschien iets simpels over het hoofd ziet. Wellicht komt het de learningcurve van andere ten goede.

eesrte punt; Raw? vind het maar lastig iets, kost mij veel geheugen momenteel heb ik maar 1,5 gig en vooral als je raw en jpeg schiet dan gaat het helemaal snel. En ik ben eigenlijk wel tevreden met de auto compressie die op m'n minolta dynax 5D zit. Daarnaast kost het nog meer tijd in bewerken. en als ik nou kijk naar foto die ik met RAW heb geschoten en vervolgen na bewerking als jpeg opslaan, dan zie ik geen verschil met een niet RAW-geschote foto.

tweede punt; zoals al gezegd dit is alleen belangrijk als je ze gaat uitprinten. Ik heb het wel gedaan maar dan handmatig en volgens mij is het altijd net wat anders dan een andere zou doen. Het is maar net hoe jij het mooi vind.

derde punt; ik retoucheer eerst voordat ik naar die auto functie ga. Bevalt mij die auto functie niet dan doe ik het handmatig. Maar over het algemeen werkt dat automatische voor mij goed.

Vierde punt; Ik kopieer mijn foto's eerst naar de harde schijf om vervolgens te bewerken en dat als een appart bestand op te slaan. Daarnaast backup ik m'n foto's eens per week naar een externe harde schijf.

[Kleintje Pils]

Ik ben het met de punten van Iwan eens, ik zie het vaak zat dat er gewoon niet goed naar de nabewerking wordt gekeken.

3 van de 4 punten die Iwan opnoemt heb ik onderkent.

- Ik schiet alleen in RAW
- Mijn monitor is niet gecalibreerd, heb dit eens gedaan maar dit leverde wel een heel raar beeld op. Eerst maar een nieuwe monitor aanschaffen en die dan zeker wel calibreren.
- auto functies, wat is dat? Werken met lagen in photoshop, spelen met levels en curves en scherpte selectief toepassen, een beetje volgens de cursus van Iwan.
- Voordeel van in RAW schieten is dat je hieruit je jpg haalt. Het originele RAW bestand blijft dus altijd intact.

[Navy Lynx]

Hoewel ik mij niet gauw met dit soort onderwerpen bemoei toch dit dan even:

1. Als het uit komt doe ik gewoon RAW met een raw programma van microsoft even makkelijk als de normale viewer van windows. En met de huidige prijzen van een flash kaartje geen probleem.

2. Goedkoop is duurkoop maar je mag niet iemand in de 'knip' kijken het bestedingspartoon is voor een ieder anders. De wat iemand wil fotograferen en zijn of haar eisen is niet te bepalen.

3. Vind ik een hele goede er wordt heel veel gerommeld met foto's. Als ik met regelmaat de foto's van bv Florennes dan vraag ik me of wat nu de foto's maakt. De camera of Photoshop, een foto maken met 50mm en hem eruit laten zien als 300mm gaat mijn te ver. Het instellen van de camera en de gebruikte lens met daarbij het weer type dus de omstandigheden erom heen zijn voor mijn het resultaat.
De kunst van fotograveren is weten waar je mee bezig ben en je aanpassen aan de omstandigheden positie maar ook negatief.

4. Gelijk aan 1 - opslag bestanden en een backup via bv een externe schijf, welke dan ook niet vereeuwigd is met de PC, want als er een stroomdip optreed kan ook deze externe het leven laten.

Zoals gezegd ik ben misschien een eenling maar foto bewerking mag niet te kosten gaan kwaliteit van de fotograaf en zijn middelen. Als je op mijn site de TLP foto bekijk zal er heus wel een vliegtuig exact tussen de kaders pas maar dat waren toevals treffers. Er ziiten er zelfs een paar tussen waar een stukje af is. Maar waarvan de kwaliteit goed is.

Veel plezier met de hobbie en in welke vorm dan ook!

[Thijs]

Valkuilen ontdekken is 1....maar de tweede stap is zorgen dat ze vermeden worden.

3. In Photoshop vooral eerst de auto-functies gebruiken, in combinatie met de brightness & contrast

Even puntje drie eruit lichten, wat ik zelf altijd doe is gebruik maken van de Curves optie. Deze staat bij adjustments. Hierdoor wordt zwart echt zwart. Ik gebruik zelf meestal alleen de optie voor zwart en grijs (handig die grijze kisten tegenwoordig) de optie voor wit is vrij lastig aangezien er bijna nooit iets echt wit is.

Stap 2 is dan meestal brightness en contrast lichtelijk aanpassen. In de meeste gevallen zijn deze bewerkingen naar mijn mening genoeg. Licht ook aan de weersomstandigheden.

Soms met de measure tool nog even een lijn trekken over de (denkbeeldige) horizon en dan de foto zo draaien dat de horizon ook weer recht is.

Met noise ninja verwijder ik af en toe de ruis, als dit echt nodig is en anders met de sharpen tool de foto nog wat scherper krijgen.

Of dit een juiste vorm van bewerken is, ik weet het niet er zullen ongetwijfeld mensen zijn die denken, zo moet het juist niet. Ik zou zeggen deel je mening, we kunnen naar mijn mening een hoop leren van elkaar met betrekking tot het complexe programma photoshop CS2.

Vragen en opmerkingen graag welkom

[Hans Rolink]

Iwan heeft helemaal gelijk. RAW is 12 bits, zijnde 4096 nuances tussen donker en licht. JPEG is slechts 8 bits, zijnde maar 256! Geen wonder dat platen met moeilijke belichtingssituaties bij JPEGgers de mist in gaan! Een ander voordeel is dat je nooit per ongeluk een RAW kunt overschrijven met Photoshop, aangezien alleen de camera dat formaat kan aanmaken. Het voorgoed verknallen van een originele JPEG is voor slordige computeraars geen probleem.
Over calibratie zeg ik dit; doe het eerst maar eens, dan praten we wel verder. Grote kans dat hij veel te blauw is, zoals de mijne (Samsung 550s) was.
Brightness en Contrast moest Adobe eens uit Photoshop slopen. Dat is voor oude kleurentelevisies, niet voor moderne PC's. Je hele verhouding tussen licht en donker wordt veranderd. Gebeurt niet als je met levels werkt.
De hele discussie over de kosten rond dataopslag begrijp ik niet. Als je nu naar de winkel gaat emn je koopt een (al of niet) externe) harde schijf ben je per Gigabite nog geen Euro kwijt. Een RAW foto van mij Nikon D200 is maximaal 7,5 MB groot. Dat is dus 7,5/1000 ste Euro aan opslagkosten! Waar gaat dit nog over? Heb je in de analoge tijd ooit zo goedkoop gefotografeerd?
Ik heb deze discussie vaak gevoerd met hardnekkige JPEG mannetjes (misschien lezen ze wel mee:-) )
Punt is; hoe zie je je zelf? Als een fotograferende nummeraar of een fotograaf? Voor mezelf weet ik het wel...

Moi,
Hans.

[Redskin301]

Ben het helemaal met Iwan eens, hieronder volgt mijn manier van werken. We moeten alleen wel met zijn allen blijven beseffen dat iedereen zijn grens van het acceptabele op een ander niveau heeft liggen. Wat iemand goed vind kan voor de ander prutswerk zijn. Zelf ga ik liever de kwaliteit dan de kwantiteit

1. Alleen maar in JPG schieten, en niet in RAW
Lijkt me duidlijk voor mij, sinds de photoshop cursus die ik gedaan heb alleen maar RAW, denk hier niet eens meer bij na is een automatisme geworden

2. Met een ongecalibreerde monitor werken en zeggen: "de mijne doet het prima zonder calibratie"
Mijn monitor is gekalibreerd met het materieel van een vriend, ik moet alleen nog zo'n apparaatje kopen. Moet wel zeggen het verschil zie je echt als je je plaat uitprint, wat je ziet op je scherm komt zo uit de printer

3. In Photoshop vooral eerst de auto-functies gebruiken, in combinatie met de brightness & contrast
Ja ik het de photoshop cursus niet voor niks gedaan, dit is wel het laatste wat ik doe, werk altijd met lagen in photoshop, maar eigenlijk doe ik 90% van de bewerking al in de RAW converter (sinds kort lightroom) voor ik in photoshop kom

4. Je originele plaatjes bewerken en het resultaat alleen bewaren op de harde schijf van je computer
De originele plaatjes bewaar ik altijd op een externe harde schijf en ik maak een back-up DVD als ik genoeg foto´s heb verzameld om er een helemaal vol te krijgen (moet natuurlijk wel zuinig zijn) Al die RAW´s bewaren vreet geheugen, maar het is niet anders

[evhest]

Het is in mijn ogen erg arrogant om te stellen dat mensen die op deze vier punten anders handelen, hun 'zaakjes niet voor elkaar' hebben. Laat die mensen dat lekker zelf uitmaken! Bedenk ajb dat het gros van de fotografen vooral voor de lol bezig is. Ik zie veel fotografen die al lang blij zijn als er geen neuzen of staarten van de foto vallen.

En ik voldoe niet aan punt 2. Waarom? Ik ben tevreden met m'n prints!

Groet,
Elmer

[Hans Rolink]

Dag Elmer.

Type of spotter: F2. Dat bedoelde ik nu.

Moi,
Hans.

[SpotterNL]

Ik denk inderdaad dat het er vanaf hangt hoe serieus je met je hobby bezig bent. Ik ken bijvoorbeeld iemand die enkel en alleen digitaal schiet omdat het goedkoper is, en dus ook naast level en crop niets met de foto's doet en deze allemaal weer laat uitprinten. Dat is mijns inziens gewoon puur zonde omdat er met digitaal relatief simpel veel meer te bereiken valt.

Daarnaast is een hoop gewoon gemakzucht of onwetendheid. Zelf ben ik nu met de photoshop course bezig en dat is echt een hele hoop informatie die zeer nuttig is, maar ik begrijp dat het voor veel mensen een hoop geld is, je kan voor hetzelfde geld een paar keer met de auto naar Florennes/Dusseldorf. Ik denk daarentegen dat de cursus zijn geld (zeker op lange termijn) zeker waard is en ik weet dat er mensen zijn die nu op de cursus zitten die hun geld er nu al letterlijk uit hebben (en zij weten wel wat ik bedoel).

Om nog even de puntjes af te lopen:

1. JPG ipv RAW. Ik heb het vroeger ook gedaan, en het kost inderdaad wat meer tijd maar het verschil is heel duidelijk te merken, en het is veel makkelijker om foto's beter te krijgen.

2. Ongecalibreerde monitor. Mijn tekortkoming in dit lijstje, en ik moet hier ook zeker nog wat aan doen.

3. Ik was hier schuldig aan, mede omdat ik niet precies wist wat alles wat (in de RAW converter).

4. SCHANDE! Harde schijven zijn vreselijk goedkoop tegenwoordig, en het is een kleine investering. Ik backup het tegenwoordig naar 1 HD, maar daar moet een 2e bijkomen die buiten het huis gaat liggen, puur voor de zekerheid.

[RobertMB]

Denk dat de kritiek waar het om begon positief bedoeld is om gewoon meer uit de foto's te halen en niet om afbrekend te zijn. Echter heb ik nog een paar kanttekeningetjes:

- De paar tientjes kun je beter met de factor x maal 10 vermenigvuldigen. Kallibreerapparaat, Photoshop of andere goede bewerkingssoftware kost zijn helaas DUUR. (tenzij je met illegale versies werkt )

- Het kallibreren van mijn monitor heeft minder zin daar ik nauwelijks zelf print. Een goede cartridge draai je zo er door en die dingen zijn nou niet bepaald goedkoop. Bij het laten printen is het altijd maar de vraag hoe het uitpakt en de resultaten kunnen heel mooi maar daarentegen ook bar slecht zijn. Dan heeft kallibreren dus geen zin....

- Naast het budget wat men (er voor) over heeft speelt de factor vrije tijd ook eens een grote rol....

- "Kleurtemperatuur" o.i.v. weersomstandigheden zijn ook nog eens van grote invloed. Voorbeelden: een KLM machine die bij regen en schemering wel bijna paars lijkt.... Een RCAF CC-144B Challenger lijkt vaak zwart bij weinig zonlicht ipv donker blauw..

- Naast de aan het begin genoemde factoren is naar mijn mening als een resultaatsverbetering te bespeuren als men de foto even een tikje "verscherpt" en de horizon "horizozontaal" fabriekt.

- Zelf (maar dat is persoonlijk) kijk ik meestal meer naar de "mounting" en de bijzonderheid van een kist op de foto en moet zeggen dat ik over het algemeen best te spreken ben over de resultaten en vele leuke kisten die anderen presenteren.

Kortom: het is en blijft een geweldige hobby die altijd blijft boeien en ieder op zijn/haar manier kan invullen met eigen wensen en eisen...

MvG,

Robert

[medebruijn]

Even over puntje 4.
Wat is nou de meest ideale manier om je plaatjes te bewaren? Eerst deed ik back ups op 'CD-rommetjes', maar heb geruchten gehoord dat dan de kwaliteit niet gewaarborgd is. Dat die dingen kuren vertonen.
Moet eerlijk zeggen, als mijn pc crasht... ik toch een probleem heb. Er staan zoveel foto's op, dat het ondoenlijk is om dat goed te ordenen. Want welke indeling maak je? Op registratie, type, groep (groot, klein, civiel, militair...)

[evhest]

Een externe harde schijf is volgens mij de meest handige oplossing. Ik heb zelf een portable harde schijf van 40gb die direct cf-kaarten kan lezen. Thuis fungeert dat dding dus als harde schijf. Als ik onderweg ben, maak ik er m'n cf-kaarten op leeg, zodat ik die weer in de camera kan stoppen.

@Hans; ik mijzelf nogs steeds als F2'tje. Dat neemt niet weg dat ik voor mooie foto's ga!

Groet,
Elmer